Wednesday, December 25, 2013

H πραγματική ιστορία της επανάστασης του '17




Ο Λένιν μοιράζει ψωμιά κατά τη διάρκεια
συλλογικής κουζίνας τον Ιανουάριο του '17.
Το καθεστώς του Τσάρου τρεκλίζει για τα καλά.
Η Ρώσικη επανάσταση του '17, ή αλλιώς "Οκτωβριανή Επανάσταση", είναι σημείο αναφοράς για όλη την αριστερά. Οποιοσδήποτε θεωρεί εαυτόν αριστερό μιλάει για αυτή, συζητάει με συντρόφους και συναγωνιστές για το τί ακριβώς έγινε κ.λ.π. Είναι γνωστό ότι υπάρχουν πολλές απόψεις, διαφορετικές προσεγγίσεις, τόσο για τα αίτια της επανάστασης, όσο και για την εξέλιξη και την κατάληξή της. Πολλές φορές η Οκτωβριανή Έπανάσταση γίνεται το επίκεντρο καυτών debate.  Το παρόν άρθρο προσπαθεί να απαλύψει την κρυμμένη αλήθεια για την Ρώσικη Επανάσταση, φωτίζοντας τις μέχρι πρότεινος άγνωστες πτυχές της ιστορίας.

H πιο αποφασιστική στιγμή για την έναρξη της επανάστασης τοποθετείται ιστορικά το 1903, στο  2ο συνέδριο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Ήταν τότε που το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, συζήτησε θέματα καθοριστικά για την έκβαση της ταξικής πάλης στη Ρωσία, όπως το ενδεχόμενο συγκρότησης νεολαίας αυτόνομης από το κόμμα. Παρόλα αυτά το συγκεκριμένο θέμα έκλεισε βιαστικά, με μια πρόχειρη απόφαση η οποία παρέπεμπε την ευθύνη στους νεολαίους του κόμματος.

Το ζήτημα στο οποίο επικεντρώθηκε τελικά η συζήτηση ήταν ο εκλογικός κανονισμός σύμφωνα με τον οποίο θα εκλεγόταν η Κεντρική Επιτροπή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Το συγκεκριμένο ζήτημα αποτέλεσε μία κυρίαρχη διαφωνία στο σώμα των συνέδρων. Η διαφωνία αυτή επεκτάθηκε και σε άλλα ζητήματα όπως το ποσοστό της ποσόστωσης που θα λάμβαναν οι γυναίκες για την εκλογή τους στην Κ.Ε, ή η δυνατότητα να μπορεί να έχει λόγο στην εκλογή της Κ.Ε οποιοδήποτε μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος προλάβαινε να έρθει στο συνέδριο πριν "κλείσει η κάλπη", μιας και μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος δεν θεωρούταν κάποιος που συμμετείχε σε αγώνες ή πλήρωνε τη συνδρομή του στο κόμμα, αλλά κάποιος ο οποίος απλώς υπήρχε στο χώρο του συνεδρίου.

Οι συγκεκριμένες διαφωνίες προκάλεσαν μεγάλη και έντονη συζήτηση, με εκπρόσωπους σωματείων και  αγρότες να τοποθετούνται υπέρ και κατά των προτάσεων, αναγνωρίζοντας πως πρόκειται περί σοβαρών πολιτικών και όχι απλά οργανωτικών ζητημάτων. Στην ιστορία μένει το σύνθημα του Λένιν κατά την τοποθέτησή του στο συνέδριο που συμπύκνωνε την κατεθυνση στην οποία κατά τη γνώμη του έπρεπε να βαδίσει η εργατική τάξη της Ρωσίας.
"Ποσόστωση στις γυναίκες - Μέτρο 1/2 - Χάρτα Δικαιωμάτων!", είχε φωνάξει τότε προκαλώντας ενθουσιώδη χειροκροτήματα στο σώμα των συνέδρων.

Οι διαφορές τελικά ήταν αγεφύρωτες με αποτέλεσμα την δημιουργία 2 μεγάλων φραξιών, των Μπολσεβίκων και των Μενσεβίκων.

Δεκετέσσερα χρόνια μετά, τον Φλεβάρη του '17, το προλεταριάτο της Ρωσίας, εξέρθηκε ενάντια στον Τσάρο, πλήρως ακαθοδήγητα και αυτόνομα από τους Μπολσεβίκους. Ο Λένιν, αφού υποστήριξε πολιτικά την επανάσταση με δηλώσεις του στην Iskra,  έγραψε την περίφημη μπροσούρα του με τίτλο "Θέσεις του Απρίλη - Η Χάρτα Δικαιωμάτων". Εκεί περιέγραψε λεπτομερώς ποιά θα ήταν τα αιτήματα τα οποία θα έπρεπε από εδώ και μπρος να έχει η εργατική τάξη, τονίζοντας βέβαια πως οι Μπολσεβίκοι δεν θα μπορούσαν να παίξουν οργανωτικό ρόλο στον αγώνα της, μιας και έτσι θα την "καπέλωναν".

Τον Οκτώβρη του '17, οι προλετάριοι, έχοντας απευθύνει στην κυβέρνηση Κερένσκι την Χάρτα δικαιωμάτων της εργατικής τάξης και της αγροτιάς,  βγήκαν στο δρόμο να την υποστηρίξουν.

Σύντομα πραγματοποιήθηκε εισβολή στα Χειμερινά Ανάκτορα. Στην εισβολή αυτή συμμετείχαν χαρακτηριστικά προλετάριοι, αγρότες και στρατιώτες άνω των 32 ετών, μιας και την ίδια μέρα η ήδη συγκροτημένη αυτόνομη νεολαία των Μπολσεβίκων, πραγματοποίησε αυτονοργανωμένο party λίγα μέτρα πιο πέρα, προωθόντας το νεολαιίστικο  πολιτιστικό αντιπαράδειγμα της εποχής της.

Χαρακτηριστική ήταν η απάντηση "δεν έχω γνώμη" που έδωσε ο γενικός γραμματέας της νεολαίας στην ερώτηση για το "ποιά η γνώμη του για την Οκτωβριανή Επανάσταση", κάνοντας έτσι σαφές πως η νεολαία πρέπει  να ασχολείται με τα εξειδικευμένα πρόβλήματα της γενιάς της εποχής της, και όχι με γενικά κεντρικά πολιτικά ερωτήματα.

Το νεοσύσταστο εργατικό καθεστώς αντιμετωπίστηκε ως "απειλή" από τις ξένες δυνάμεις και έτσι γρήγορα βρέθηκε αντιμέτωπο με στρατούς από όλο τον κόσμο σε κάθε γωνιά της Ρωσίας.

Ο Λένιν και το επιτελείο του όμως, κράτησαν και εκεί εξαιρετική στάση, φροντίζοντας να διαπραγματευτεί την ειρήνη με κάθε έναν ανεξαιρέτως από τους στρατούς αυτούς, όπως και τις δανειακές συμβάσεις που είχε υπογράψει η Ρωσία με τις χώρες από τις οποίες προερχόντουσαν. Το γεγονός ότι οι Μπολσεβίκοι φρόντισαν να μην διαγράψουν ολόκληρο το χρέος της Ρωσίας κρίθηκε ως θεμελιώδης κίνηση (παρά τα ψεύδη που διαδίδονται περί ολικής διαγραφής από αστικό και αριστερίστικο τύπο) για την επιτυχημένη έκβαση της επανάστασης.

Τα επόμενα χρόνια της επανάστασης στη Ρωσία, κύλησαν ήρεμα, με πλήθος συλλογικών κουζίνων και ανταλλακτικών παζαριών σε κάθε γειτονιά, την ίδια στιγμή που οι εργοστασιάρχες ανενόχλητοι συνέχιζαν να έχουν τον πλήρη έλεγχο των εργοστασίων. Η δυαδική εξουσία ήταν γεγονός.

Ο  λόγος του εκφυλισμού και τελικά της πτώσης (ή ανατροπής, κατά πολλούς) του σοβιετικού καθεστώτος παραμένει μέχρι και σήμερα ένα μεγάλο μυστήριο και  διαφέρει ανάλογα με τον ιστορικό και την προσέγγιση.

 Όλοι ανεξαιρέτως οι ιστορικοί συμφωνούν όμως, πως είχε να κάνει με το γεγονός ότι οι Μπολσεβίκοι απέτυχαν να προσφέρουν ένα ισχυρό αντιπαράδειγμα στην εργατική τάξη και να απευθυνθούν πετυχημένα σε όλο το πλήθος των πολλαπλών της ταυτοτήτων, κάνοντας την πολιτική "υπόθεση των λίγων", πράγμα που έδωσε εύφορο έδαφος στην επικράτηση του σταλινικού μοντέλου.


No comments:

Post a Comment