Από τον Μπακούνιν, τον Λένιν και τον Γκράμσι στον...Νότη και τον Σαμαρά

(Αυτό το κείμενο γράφεται με αφορμή το συγκεκριμένο κείμενο του postin.gr)

Στην παραπάνω φωτογραφία φαίνονται ο Τρότσκι, ο Λένιν και ο Καμένεφ, ιστορικά στελέχη των μπολσεβίκων και της Ρώσικης Επανάστασης του '17. Ο Τρότσκι, ο Λένιν και ο Καμένεφ ήταν εμβληματικές μορφές της επανάστασης. Ο Τρότσκι, ο Λένιν και ο Καμένεφ όμως δεν ήταν ο "μέσος άντρας".

Στην παραπάνω φωτογραφία, οι εικονιζόμενοι είναι άσημοι πολίτες οι οποίοι ποζάρουν σε παραλία για τις ανάγκες της φωτογραφίας. Τα ονόματά τους δεν τα γνωρίζω αλλά θα έστω ότι λέγονται Γιάννης και Μήτσος. Χωρίς βλάβη της γενικότητας, θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι αυτό που  ενδιαφέρει τον  υποθετικό Γιάννη και τον υποθετικό Μήτσο είναι μόνο οι εφήμερες διασκεδάσεις, η εξωτερική εμφάνιση και οι γυναίκες. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς τον Γιάννη και τον Μήτσο να "βλέπουν μπάλα και να μιλάνε για γκόμενες".

Το μόνο συμπέρασμα που δεν μπορεί να εξάγει από τις δύο παραπάνω πληροφορίες κάποιος είναι από την εποχή των "Λένιν, Τρότσκι και Καμένεφ" (ή Μπακούνιν, Λένιν, Γκράμσι όπως λέει ο τίτλος) περάσαμε στην εποχή των "Γιάννη και Μήτσο". Μπορούμε να πούμε οτιδήποτε άλλο εκτός από το ότι οι άντρες όπως παλιότερα ήταν εμβληματικές μορφές επαναστάσεων, τώρα το μόνο που τους νοιάζει είναι οι γυναίκες και η μπάλα. Ακόμη χειρότερα, δεν μπορούμε με κάποιο τρόπο να δικαιολογήσουμε τα μνημόνια ή την κυβερνητική πολιτική στην Ελλάδα λέγοντας ότι "είναι φυσιολογικό, εφ' όσον οι άντρες ασχολούνται μόνο με την μπάλα,  να έχουμε μνημόνια".

Δεν μπορούμε δηλαδή, να κάνουμε όλα αυτά που κάνει ο συγγραφέας του κειμένου του postin, αντίστοιχα για την "Έμμα την Ρόζα και την Σιμόν" και τις "φίλες από το Sex & The City" καθώς και τις γυναίκες.

Αφενός, γιατί η Έμμα, η Ρόζα και η Σιμόν (ή ο Μπακούνιν, ο Λένιν, ο Γκράμσι) ποτέ δεν εξέφραζαν ένα δείγμα μέσου ανθρώπου της εποχής τους. Κανείς από αυτούς δεν ήταν μία τυχαία γυναίκα ή ένας τυχαίος άντρας της εποχής τους. Όπως, ακριβώς κανείς από τις φίλες στο Sex & The City (τη σάρα και τη μάρα που λέει και το postin.gr) ή τον Γιάννη και τον Μήτσο, δεν είναι ένα τυχαίο δείγμα των γυναικών και των αντρών στο σήμερα, και προφανώς δεν εκφράζουν το σύνολο της κοινωνίας.

Αφετέρου, γιατί δεν γίνεται (ειδικά την μέρα κατά της βίας στις γυναίκες αλλά και γενικά) να διατυπώνεις τον συλλογισμό "είναι λογικό να υπάρχει βία στις γυναίκες εφ' όσον οι γυναίκες ασχολούνται με τα παπούτσια", όπως το ίδιο άστοχο θα ήταν να πεις ότι "είναι λογικό να υπάρχουν μνημόνια αφού οι άντρες ασχολούνται με την μπάλα".

Γιατί πέρα από της παντελούς άγνοιας για τί είναι και πως δημιουργείται ο σεξισμός, ένας τέτοιος συλλογισμός αφαιρεί ουσιαστικά κάθε ευθύνη στις κυβερνήσεις και στο σύστημα (ή προσπαθεί να την "μοιράσει και στο σύστημα και στον κόσμο") που είναι εξίσου επικίνδυνο.

Ο σεξισμός, όπως και ο ρατσισμός, όπως και η σύγχρονη νεοφιλελεύθερη πολιτική είναι δημιουργίες προσπαθειών των καπιταλιστών και των κυβερνήσεων που τους εκφράζουν και τους εξέφραζαν για να συνεχίσουν και να εντείνουν την οικονομική εκμετάλλευση των εργαζομένων. Οι ρατσιστικές και οι σεξιστικές ιδέες δεν είναι έμφυτες αλλά το σύστημα πασχίζει να τις προωθήσει (και το πόσο καλά τα καταφέρνει, φαίνεται από το γεγονός ότι ανεξάρτητα, πιθανώς προοδευτικά site αλλά και προοδευτικά άτομα τις αναπαράγουν, πόσω μάλλον όταν αυτά είναι γυναίκες). Όπως ακριβώς προσπαθεί να να προωθήσει ένα ολόκληρο lifestyle το οποίο συνοψίζεται στο "κατανάλωσε και μην ασχολείσαι", προκειμένου να τους αφήσεις ήσυχους να κερδοφορούν εις βάρος σου χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις. Η ιδεολογική ηγεμονία του συστήματος, αν και τα τελευταία χρόνια ειδικά στην Ελλάδα έχει αρχίσει να αποσαρθρώνεται, είναι δεδομένη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το Sex & The City είναι μια σειρά που παίζεται σε μεγάλο κανάλι, και όχι κάποιο παράδειγμα βγαλμένο από τη ζωή.

Βέβαια, ως γνωστόν η ιστορία δεν ορίζεται μόνο από τους "από πάνω". Υπάρχουν και οι αντιδράσεις των "από κάτω". Και μέσα από αυτές τις αντιδράσεις, αναδεικνύονται αγωνιστές και αγωνίστριες με επαναστικές ιδέες και οράματα που με τις σκέψεις, τις ιδέες και τις πράξεις τους αλλάζουν τον κόσμο. Τέτοιοι ήταν οι Μπακούνιν, Λένιν, Γκράμσι, Ρόζα, Έμμα, Σιμόν.

Και αν πει κανείς "μα σήμερα δεν υπάρχει Μπακούνιν, Λένιν, Γκράμσι, Ρόζα, Έμμα, Σιμόν" να πω ότι πέρα από την κατάσταση στην κοινωνία και την περίοδο που είναι τελείως διαφορετική τώρα από τις τότε περιόδους, σήμερα υπάρχουν χιλιάδες άσημοι (ακόμη) αγωνιστές και αγωνίστριες που διαδίδουν τις ιδέες τους και προσπαθούν καθημερινά να ανατρέψουν αυτό το σάπιο σύστημα και να αλλάξουν τον κόσμο (ένα πρόσφατο πρόχειρο παράδειγμα που μου έρχεται είναι οι καθαρίστριες του Υπ. Οικονομικών). Και πιθανότατα κάποιοι από αυτούς θα μείνουν και στην ιστορία.

Υ.Γ: Το πόσο επικίνδυνος και βαθιά ριζωμένος "εχθρός" μας είναι ο σεξισμός φαίνεται από το γεγονός ότι αναπαράγονται τέτοιου είδους απόψεις την μέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, σε μια περίοδο που η ενδιοικογενειακή βία έχει αυξηθεί, σε μια περίοδο που σεξιστική συμπεριφορά από τους εργοδότες, οι απολύσεις, οι μειώσεις μισθών κ.α. δίνουν και παίρνουν. Για μένα, είναι ανάλογο του να αναπαράγονται απόψεις όπως "στην Ελλάδα δεν χωράμε όλοι" ή άρθρα με στατιστικά στοιχεία εγκλημάτων από μετανάστες, την παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού.

Ιστορία, Τάξεις, Πατριδοκαπηλεία & Αριστερά

"Της πατρίδας μου η σημαία, έχει χρώμα γαλανό..."

(Σημείωση: Το παρόν κείμενο φιλοδοξεί να αποτελέσει μια προσπάθεια απάντησης στην άποψη που υποστηρίζει ότι η αριστερά πρέπει να έχει "πατριωτικό" ή "φιλοπατριωτικό" λόγο και μάλιστα ισχυρίζεται ότι ο λόγος που οι νεοναζί στην Ελλάδα ανέβηκαν είναι ακριβώς η απώλεια ή η έλλειψη του λόγου αυτού. Συγχωρείστε εκ των προτέρων τον γράφοντα για τυχόν λάθη λόγω ελλειπών γνώσεων σε θέματα που πρόκειται να αγγίξει). 

Είναι γνωστό πως το φιλοσοφικό εργαλείο που χρησιμοποιεί ο Μαρξ  (και κατ'επέκταση όλοι οι μαρξιστές) για την ερμηνεία του κόσμου, είναι ο διαλεκτικός υλισμός. Σύμφωνα με τον διαλεκτικό υλισμό, υπάρχουν δύο σκοπιές ενός γεγονότος: η αντικειμενική και υποκειμενική. Αλλιώς, μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει η ύλη και η συνείδηση. Αυτά τα δύο αλληλεπιδρούν και αλληλοεπηρεάζονται συνεχώς μεταξύ τους και δεν είναι δύο πλήρως διαχωρισμένα πράγματα όπως συμβαίνει με την υλιστική και με την ιδεαλιστική θεωρία.

Αυτό που υποστηρίζεται είναι ότι ένα γεγονός μπορεί να υπάρξει αντικειμενικά. Από εκεί και πέρα υπάρχει και η προσέγγιση του γεγονότος αυτού, η οποία είναι υποκειμενική. Αυτό που υπάρχει είναι η ύλη, η οποία είναι και η βάση των πάντων. Ένα σύνηθες παράδειγμα που δίνεται είναι ότι για την δημιουργία και την εξέλιξη του ανθρώπου απαιτούνται κύτταρα, τα οποία είναι ύλη.

Για παράδειγμα, έστω ότι σε μια κουζίνα υπάρχει ένα ντουλάπι. Το ντουλάπι (το οποίο δεν είναι και ποτέ ίδιο με τον εαυτό του, αλλά αυτό είναι άλλη συζήτηση) υπάρχει ανεξάρτητα από την άποψή που έχω για αυτό και δεν "δημιουργείται" απλά και μόνο επειδή το παρατήρησα, όμως η προσέγγιση που θα έχω όσον αφορά την ύπαρξη του ντουλαπιού είναι υποκειμενική, σχετίζεται με το γεγονός ότι το ντουλάπι υπάρχει και μπορεί να επηρρεάσει και την έννοια του ντουλαπιού του ίδιου.

Το φιλοσοφικό εργαλείο που χρησιμοποιούν οι μαρξιστές για την ιστορία, είναι ο ιστορικός υλισμός. Ο ιστορικός υλισμός περιγράφει ότι οι δομικές αλλαγές στις κοινωνίες κατά την πάροδο του χρόνου προκαλούνται μέσα από "αντιφάσεις" και τις "αντιθέσεις", οι οποίες πάντοτε έχουν ως βάση την ύλη. Η κύρια αντίθεση που αλλάζει την ιστορία είναι "η ταξική πάλη" η οποία σχετίζεται με τη δομή των παραγωγικών σχέσεων. Ο Μαρξ υποστήριξε ότι, στο "σήμερα", αυτοί που έχουν στα χέρια τους τα μέσα παραγωγής (επιχειρηματίες) και αυτοί οι οποίοι δουλεύουν σε αυτά και ουσιαστικά παράγουν προϊόντα (εργαζόμενα) είναι δύο ομάδες με αντίθετα συμφέροντα, και μέσα από αυτή την αντίθεση ("ταξική πάλη") ο κόσμος αλλάζει. Προφανώς η θέση, η φύση και η ύπαρξη των δύο τάξεων αυτών έχουν να κάνουν με τις παραγωγικές σχέσεις μεταξύ τους. Ένα παράδειγμα από την ιστορία, η Γαλλική Επανάσταση, η οποία άλλαξε και την δομή της κοινωνίας (ελευθερία - ισότητα - αδελφοσύνη), ουσιαστικά συνέβη επειδή οι έμποροι της Γαλλίας (και οι εργάτες  - αγρότες της) είχαν ουσιαστικά  αντίθετα συμφέροντα με τους ευγενείς που τότε είχαν την εξουσία και δεν άντεχαν άλλο, βρε αδερφέ.

Σε αυτό το σημείο όμως πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ρόλος των μαρξιστών δεν είναι "απλώς να ερμηνεύσουν τον κόσμο, αλλά να τον αλλάξουν". Τί σημαίνει όμως αλλάζω τον κόσμο; "Αλλάζω την δομή της κοινωνίας" θα απαντήσει κάποιος πονηρεμένος, αλλά πώς;

Επιθυμία του Μαρξ, των μαρξιστών και της μαρξιστικής αριστεράς είναι να σταματήσει η "εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο". Για να το εξηγήσουμε αυτό περαιτέρω, θα εισάγουμε σε αυτό το σημείο την έννοια της "εργατικής τάξης".

"Εργατική τάξη" είναι η τάξη εκείνη η οποία πουλάει την εργατική της δύναμη για να επιβιώσει. Για να θυμηθούμε και λίγο τον διαλεκτικό υλισμό αλλά και τα όσα ειπώθηκαν λίγο παραπάνω, στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία υπάρχουν εκείνοι οι οποίοι έχουν στην κατοχή τους τις επιχειρήσεις και εκείνοι οι οποίοι δουλεύουν σε αυτές. Αυτοί οι οποίοι δουλεύουν ουσιαστικά "πουλάνε" την εργατική τους δύναμη και αν δεν τα καταφέρουν να την πουλήσουν, είναι καταδικασμένοι (βλ. άνεργοι στην Ελλάδα του 2013). Ένα άλλο στοιχείο είναι ότι ουσιαστικά η εργατική δύναμη πουλιέται λιγότερο από όσο αξίζει και το γεγονός αυτό είναι αυτό που προκαλεί το κέρδος. Οι υπηρεσίες που προσφέρει, για παράδειγμα ένας σερβιτόρος που δουλεύει με είκοσι ευρώ μεροκάματο προφανώς και δεν αξίζουν για είκοσι ευρώ, αλλά για πειρισσότερα, αν αναλογιστεί κανείς πόσο πουλιέται ένας καφές τη σήμερον ημέρα, και πόσους καφέδες την ώρα σερβίρει ένας σερβιτόρος.

Το γεγονός ότι αφενός οι επιχειρηματίες έχουν την πολυτέλεια να κερδίζουν λόγω της εργασίας κάποιου τρίτου και όλα τα κακά που αυτό προκαλεί (προσπάθεια για μείωση μισθών, ανεργία κλπ) ονομάζεται εκμετάλλευση.

Το πώς θα φτάσουμε στο να μην υπάρχει εκμετάλλευση δεν είναι θέμα της παρούσας συζήτησης. Αλλά απ' όσο μπορεί να γίνει αντιληπτό μέχρι στιγμής, σίγουρα θα πρέπει να προσπαθήσουμε να σταματήσουν να υπάρχουν δύο τάξεις με αντικρουόμενα συμφέροντα, ουσιαστικά θα προσπαθήσουμε να υπάρχει μία κοινωνία ισότητας. Και σίγουρα, πυλώνας της προσπάθειας αυτής είναι η εργατική τάξη και οι αγώνες της, μιας  και τους επιχειρηματίες αυτή η κατάσταση "εκμετάλλευσης" τους βολεύει πάρα πολύ.

Αυτό που πάντως έχει σημασία εδώ είναι να δούμε ότι η "υλική σκοπιά" της ύπαρξης της εκμετάλλευσης και της εργατικής τάξης αυτής καθ' αυτής είναι οι παραγωγικές σχέσεις. Είναι τα προϊόντα και η αξία τους, είναι ο μισθός. Πράγματα υλικά, πράγματα που "υπάρχουν αντικειμενικά".

Και κάπου εδώ πρέπει να ανοίξει και ο λόγος που γράφεται το συγκεκριμένο κείμενο, που δεν είναι άλλος από το τεράστιο κεφάλαιο της πατρίδας.

Όπως περιγράφεται και στην αρχή, υπάρχει ένα κομμάτι της αριστεράς το οποίο χρησιμοποιεί συχνά την έννοια της πατρίδας στο λόγο του και μάλιστα θεωρεί προβληματικό το γεγονός ότι αυτό δεν ισχύει για το σύνολο της αριστεράς. Θεωρεί μάλιστα ότι η χρήση και η "οικειοποίηση" της έννοιας της πατρίδας από πλευράς της αριστεράς είναι κυρίαρχο για την απεύθυνση που έχει η αριστερά στην κοινωνία. Είναι η ίδια η αριστερά που κατηγορεί τους ναζί της Χρυσής Αυγής για "πατριδοκαπηλεία" και θεωρεί πως αν η αριστερά είχε "προλάβει να οικειοποιηθεί την έννοια της πατρίδας" τότε οι ναζί δεν θα είχαν βάση προκειμένου να ρητορεύουν για την "χειμαζόμενη Ελλάδα μας".

Προκειμένου να φτάσουμε σε αυτή τη συζήτηση πρέπει να τεθεί το εξής ερώτημα: Τί σημαίνει τελικά, πατρίδα; Ποιά ακριβώς είναι η σημασία της έννοιας αυτής; Από τι απαρτίζεται;

Και εδώ ακριβώς αρχίζουν τα "προβλήματα". Τί σκέφτεται κανείς όταν ακούει την έννοια πατρίδα; Ποιά είναι η υπόστασή της;

Είναι σαφές ότι όταν, ειδικότερα, ακούει κανείς την λέξη "Ελλάδα" μπορεί να σκεφτεί την ελληνική σημαία, πιθανότατα παραδοσιακούς χωρούς, παρελάσεις, χωριά, βουνά και λαγκάδια (εγώ προσωπικά σκέφτομαι τον Σαμαρά με θολό φόντο την ελληνική σημαία αλλά αυτό είναι προσωπικό θέμα που πρέπει να λύσω μόνος).

Γενικότερα η λέξη "πατρίδα" ορίζει τον τόπο γέννησης ή καταγωγής ενός ατόμου και μπορεί να περικλείει τα γεωγραφικά σύνορα, την ομιλούμενη γλώσσα και στοιχεία του πολιτισμού και των εθίμων ο οποίος υπάρχει εντός των συνόρων αυτών.

Κάνοντας ένα παρακινδυνευμένο συλλογισμό μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί "ποιά είναι η υλική υπόσταση" της έννοιας της πατρίδας. Το μόνο που μπορώ να σκεφτώ προσωπικά σαν απάντηση, είναι τα γεωγραφικά σύνορα. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η έννοια της πατρίδας, ανήκει δηλαδή στη σφαίρα του φαντασιακού (και μάλλον δεν έχει "αντικειμενική υπόσταση"), είναι μια έννοια "πλασματική".

Και κάπου εδώ τίθεται το ερώτημα: Εφ' όσον η "υλική υπόσταση" της έννοιας της πατρίδας αμφισβητείται, πώς και γιατί χρησιμοποιείται; Η απάντηση είναι απλή. Η πατρίδα ουσιαστικά πέρα από όλα τα άλλα υποδεικνύει το σύνολο των ατόμων τα οποία κατοικούν στην πατρίδα, άτομα τα οποία έχουν κοινά συμφέροντα και στοχεύσεις, άτομα τα οποία πρέπει να υπερασπιστούν την πατρίδα, γιατί οι ίδιοι είναι η πατρίδα. Η παραπάνω ανάλυση φαντάζει βέβαια λίγο αυτοαναφορική, αλλά νομίζω το μήνυμα γίνεται κατανοητό.

Η χρήση της έννοιας πατρίδα δημουργεί έναν "κοινό δεσμό" ανάμεσα στους κατοίκους μίας χώρας. Και δυστυχώς, λόγω του υποκειμενισμού της, αλλά και της ιστορικής προέλευσής της, δημιουργεί δεσμούς ανάμεσα στους γηγενείς κατοίκους μιας πατρίδας, αποκλείοντας τους μετανάστες (ακόμη και αν αυτοί ανήκουν στην εργατική τάξη).

Ο λόγος που εμφανίστηκε η πατρίδα σαν έννοια είναι η ανάγκη δημιουργίας αυτού του "κοινού δεσμού". Με την δημιουργία των πρώτων κοινωνιών στην ιστορία της ανθρωπότητας, δεδομένων των σχέσεων που υπήρχαν (ανάγκη επιβίωσης και υπεράσπισης της κοινωνίας), της διαβίωσης στις κοινωνίες αυτές, αφενός υπήρχε ανάγκη σύσφιξης των σχέσεων των ατόμων και αφετέρου άρχισαν να προκύπτουν κοινά χαρακτηριστικά (έθιμα, πολιτισμός κ.λ.π).

Η "πατρίδα" χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν από βασιλιάδες για να πείσουν τους υπηκόους τους να επεκτείνουν ή να υπερασπιστούν τα βασίλειά τους. Η "πατρίδα" και το "καλό της" χρησιμοποιείται επίσης από πλευράς των σύγχρονων κυβερνήσεων για να πείσουν τον κόσμο να υπομένει μειώσεις μισθών και περικοπές στο κοινωνικό κράτος (βλ. Σαμαράς). Στην πρώτη περίπτωση υπονοείται κάποιος κοινός δεσμός και όφελος ανάμεσα στον βασιλιά και στον υπηκόο, στη δεύτερη κάποιος κοινός δεσμός και όφελος ανάμεσα στον Σαμαρά και στον διοικητικό υπάλληλο του Πανεπιστημίου.
Ναι, αλλά όφελος ενάντια σε ποιον; Στην πρώτη περίπτωση, στο αντίπαλο βασίλειο. Στη δεύτερη, η "αυτορυθμιζόμενη" αγορά, το "χρέος" ή η "Γερμανία που θέλει να μας πιει το αίμα". Βέβαια και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχουν "σκλάβοι που πεινάνε και ο βασιλιάς έχει δικαίωμα να τους πάρει τη γυναίκα την πρώτη νύχτα του γάμου" όπως και να 'χει.

Η παραπάνω ανάλυση στα μάτια ενός "πατριώτη αριστερού" ίσως ακούγεται τετριμμένη και παιδική. Ένα συχνό αντεπιχείρημα που ακούγεται είναι ότι ο κόσμος έχει "δυνατό πατριωτικό αίσθημα" ή ότι για παράδειγμα ο κόσμος πολέμησε το '21 και το '40 κάτω από την "ελληνική σημαία", ότι το ΕΑΜ ήταν κίνημα "εθνοαπελευθερωτικό".

Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και το εξής ερώτημα: αφού οι υπήκοοι των βασιλιάδων δεν είχαν  συμφέρον από τους πολέμους, γιατί συμμετείχαν τότε; Γιατί το ΕΑΜ είχε τόση μεγάλη απήχηση στον κόσμο;

Η απάντηση σε όλα αυτά, βρίσκεται στις "υλικές ανάγκες" του κόσμου αυτού. Στις φεουδαρχικές κοινωνίες, ένας πόλεμος μπορεί να σήμαινε τιμωρία από τον βασιλιά σε περίπτωση μη - συμμετοχής ή από τον καινούριο βασιλιά σε περίπτωση ήττας,  ή  ακόμη υλικό συμφέρον σε περίπτωση νίκης (λάφυρα).  Στο ΕΑΜ ο κόσμος συμμετείχε, γιατί η επίθεση από τους ναζί σήμαινε ανέχεια, γιατί ήδη πριν από την κατοχή επί δικτατορίας του Μεταξά πεινούσε και δεν είχε δικαιώματα, και στο ΕΑΜ είδε την ελπίδα αντίστασης και απελευθέρωσης (και αυτός ήταν ο λόγος που την αντίσταση συνόδευσαν μεγάλες απεργίες και ο λόγος που ο αγώνας δεν σταμάτησε μετά την αποχώρηση των ναζί).   Το μείζον ζήτημα και στις δύο περιπτώσεις ήταν ο "υλικός αντίκτυπος" στα συμφέροντα των εκμεταλλευομένων, ανεξάρτητα από τα όποια "εθνικά σύμβολα"  και τον λόγο που χρησιμοποιήθηκαν ( ο οποίος και δεν πρόκειται να αναλυθεί εδώ).

Ο λόγος που "το πατριωτικό φρόνημα του κόσμου πληγώνεται" στην Ελλάδα του 2013, είναι ακριβώς ο "υλικός αντίκτυπος" της κρίσης στον κόσμο που εργάζεται στην Ελλάδα το 2013. Είναι ότι ο κόσμος της εργασίας και η πλειοψηφία των μικροϊδιοκτητών βλέπουν τους μισθούς τους να καταποντίζονται, βλέπουν τις δουλειές τους να χάνονται, συνειδητοποιούν ότι αδυνατούν να έχουν πρόσβαση  σε υγεία, παιδεία, ρεύμα και νερό. Το γεγονός ότι πολλοί αντιμετωπίζουν το γεγονός ως"πλήγμα στην πατρίδα" είναι ακριβώς αυτή η εσκεμμένη προσπάθεια που γίνεται από τόσα χρόνια να επιβληθούν οι έννοιες της "πατρίδας" και του "καλού της". Και είναι αλήθεια, ότι ακριβώς λόγω των δύο παραπάνω συνθηκών και επειδή η έννοια "πατρίδα" είναι "υποκειμενική" και άρα δεν συμπλέει απαραίτητα με τις επιθυμίες της κυβέρνησης, οι ναζί μπορούν να αυξάνουν το ακροατήριό τους.

Το κρίσιμο ζήτημα σε όλα τα παραπάνω είναι το εξής: ποιά είναι η σχέση της έννοιας της πατρίδας και των συμφερόντων της εργατικής τάξης στην Ελλάδα του 2013; Η απάντηση είναι: "καμία". Παρατηρούμε ότι, παρόλη την φιλολογία περί "κατοχής", "κακής Γερμανίας" κλπ στην Ελλάδα υπάρχει μια χούφτα μεγαλοεπιχειρηματιών που έχουν τεράστια αποθέματα πλούτου και συνεχίζουν να αυξάνουν τα κέρδη τους μέσω ιδιωτικοποιήσεων και "δωρεών" από το κράτος την ίδια στιγμή που ο κατώτατοςμισθός ολοένα και μειώνεται και νοσοκομεία και σχολεία ολοένα και κλείνουν. Αυτή τη στιγμή δηλαδή, στην Ελλάδα, υπάρχει μια κραυγαλέο φαινόμενο ταξικών αντιθέσεων την ίδια στιγμή που η πατρίδα, όσο και αν προσπαθεί να την "αλλάξει" ο καθένας σαν έννοια κατά το δοκούν, υποδεικνύει κοινά συμφέροντα και κοινό σκοπό ανάμεσα στους Έλληνες πολίτες. Και αυτό είναι ιδιαίτερα προβληματικό, τη στιγμή που ένα σημαντικό κομμάτι το οποίο ανήκει στην εργατική τάξη της Ελλάδας είναι μετανάστες, ειδικά ότι στην ιστορία έχουμε περιπτώσεις που το πιο μαχητικό κομμάτι του εργατικού κινήματος αποτελούταν ακριβώς από μετανάστες (π.χ. Η.Π.Α τη δεκαετία του '30).

Συνοψίζοντας, στην καλύτερη των περιπτώσεων η χρήση της έννοιας της πατρίδας απλά βοηθάει στην απόκρυψη της ταξικής αντίθεσης στην Ελλάδα του 2013. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που οι ναζί της Χρυσής Αυγής μπορούν και λατρεύουν να την χρησιμοποιούν: πίσω από την επιχειρηματολογία τους κρύβεται το σχήμα "για το καλό της πατρίδας, για να βγούμε από την κρίση, πρέπει να κερδοφορούν οι ελληνικές επιχειρήσεις με όποιο κόστος για τους εργαζόμενους" (βλ. τη στάση τους για εφοπλιστές στη Βουλή και στο Πέραμα, για μεταλλεία χρυσού στις Σκουριές κ.α.)

Έχοντας πει αυτά και επιστρέφοντας στον Μαρξ, το ζήτημα των μαρξιστών και της Αριστεράς είναι να "αλλάξει τον κόσμο" και να "σταματήσει την εκμετάλλευση". Και ο μόνος τρόπος να γίνει αυτό είναι οι εργατικοί αγώνες, και η ανάδειξη και η όξυνση των "ταξικών αντιθέσεων". Όποια οργανωμένη δύναμη της αριστεράς δεν το κάνει αυτό ή δεν θέλει, ή δεν θα καταφέρει ποτέ να συμβάλλει στην αλλαγή του κόσμου.

Η ένταση και το διπλό νόημα του Πολυτεχνείου

"Aφού έχει αθηναϊκές πινακίδες"

Πριν 2 μέρες, κυκλοφόρησε ένα βίντεο από τον enikos.gr το οποίο είχε τίτλο " Ένταση στα Εξάρχεια". Το βίντεο αυτό έδειχνε αστυνομικούς της ομάδας ΔΕΛΤΑ να πετάνε χημικά, να σπάνε την βιτρίνα μιας καφετέρειεας στα Εξάρχεια, να προχωρούν σε προσαγωγές και ξυλοδαρμούς έκπληκτων ανθρώπων που έπιναν καφέ ή απλώς τύχαινε να βρίσκονται κοντά. Ο λόγος, απ' ότι φαίνεται στο βίντεο, κάποια ειρωνικά (ούτε καν υβριστικά) σχόλια προς τους αστυνομικούς την ώρα που έκαναν πασαρέλα, όπως λέει και ο Χαρούλης, μπροστά από την πλατεία Εξαρχείων. Και είπαμε, εκπρόσωποι της έννομης τάξης είναι, δεν είναι και μαλάκες να ανέχονται και ειρωνικά σχόλια. Ποιός είσαι ρε φίλε, εσύ που θα ειρωνευτείς τον εκπρόσωπο της έννομης τάξης;

Ενώ το εν λόγω βίντεο λοιπόν ήταν αρκετά αποκαλυπτικό, ο τίτλος του ήταν τελείως άστοχος. Ποιο εύστοχος τίτλος ήταν αυτός ενός βίντεο που απεικόνιζε το ίδιο περιστατικό και κυκλοφόρησε αργότερα. Ο τίτλος του δεύτερου βίντεο ήταν "Αστυνομική τρομοκρατία στα Εξάρχεια".

Γιατί αυτό που φαίνεται στο βίντεο δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα περιστατικό αστυνομικής αυθαιρεσίας (sic), ένα περιστατικό κατάχρησης εξουσίας, μία εγκληματική ενέργεια η οποία γίνεται καθ' ανοχή (και καθ' υπόδειξη) της κυβέρνησης.
Ένα περιστατικό αστυνομικής τρομοκρατίας το οποίο έχει άμεση σχέση με τον ρόλο, τον τρόπο εκπαίδευσης των ΔΕΛΤΑ και με τις οργανικές τους και ιδεολογικές τους σχέσεις με τους ναζί της Χρυσής Αυγής.

Το περιστατικό (προφανώς) και για άλλη μια φορά, δεν είναι μεμονωμένο. Να υπενθυμίσω το ξεραμένο αίμα από ξυλοδαρμό διαδηλωτών σε κρατητήριο της ΓΑΔΑ, όπως είχε αναφερθεί σε μαρτυρία ενός προσαχθέντα της 17ης Νοέμβρη. Να υπενθυμίσω επίσης τον ξυλοδαρμό διαδηλωτών από ΜΑΤ στην Κέρκυρα την ίδια μέρα, την λυσσασμένη επίθεση που έγινε σε διαδηλωτές της Πάτρας με χημικά αλλά και γκλοπιές η οποία οδήγησε ένα μεγάλο κομμάτι της πορείας από το κέντρο στην Ηρώων Πολυτεχνείου (και γέννησε ερωτήματα για τις διαθέσεις δημιουργίας και άλλων νέων ηρώων Πολυτεχνείου από πλευράς της αστυνομίας). Παρόμοια περιστατικά υπάρχουν σε κάθε επέτειο της 17ης Νοέμβρη, εδώ και σαράντα χρόνια. Τρία ονόματα νεκρών από αστυνομική βία σε πορείες Πολυτεχνείου, Κουμής, Κανελλοπούλου, Καλτεζάς, θα φωτίζουν πάντοτε το γεγονός αυτό.

Την πλειοψηφία των 40 επετείων του Πολυτεχνείου γίνεται μια προσπάθεια το Πολυτεχνείο να παρουσιαστεί ως "εθνική εορτή": τα σχολεία γιορτάζουν, οι κυβερνώντες θλίβονται, στα σχολεία οι μαθητές τραγουδούν Θεοδωράκη, οι κυβερνώντες δακρύζουν. Πολλές φορές βγάζουν φανφαρώδεις λόγους για την "δημοκρατία" και την "μαύρη επταετία".

Όμως εμείς δεν πρέπει να ξεχνάμε την αλήθεια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε το δίλημμα "Καραμανλής ή τανκς" που διατυπώθηκε μετά την επταετία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδρυση των ΜΑΤ έγινε μετά το τέλος της χούντας κατ' εντολή του Καραμανλή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Πολυτεχνείο δεν εορταζόταν επίσημα για πολλά χρόνια αργότερα και ότι κάποτε η 17 Νοέμβρη στα σχολεία ήταν ακόμη μία μέρα που είχες "γλώσσα, γλώσσα, μαθηματικά..". Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πορείες του Πολυτεχνείου απαγορευόταν να περάσουν μπροστά από την Αμερικάνικη Πρεσβεία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αποτέλεσμα της παρουσίας της αστυνομάις στις πορείες ήταν οι Κουμής, Κανελλοπούλου, Καλτεζάς. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την δράση της ΟΝΝΕΔ το '80 και το '90, τους Rangers, τον Τεμπονέρα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τον Γρηγορόπουλο, δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτούς που απλώς έπιναν καφέ στα Εξάρχεια την Κυριακή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ουσιαστική "αποχουντοποίηση" ποτέ δεν έγινε και ότι χουντικοί ή ιδεολογικά παιδιά της χούντας, άνθρωποι που κάποτε κυνηγούσαν αριστερούς με τσεκούρια και μαχαίρια (ή το κάνουν ακόμη και σήμερα), βρίσκονται τώρα εντός Βουλής και προσπαθούν να παρουσιαστούν ως "θύματα της αριστερής τρομοκρατίας" ή είναι τοποθετημένοι ακόμη και σε κυβερνητικές θέσεις.

Και όσο τα πράγματα προσπαθούν να "συμψηφιστούν", η αστυνομική βία να αποκαλείται ένταση και ο ξυλοδαρμός διαδηλωτών "επεισόδια" από καθεστωτικά ΜΜΕ και κάθε λογής παπαγαλάκια πρέπει να θυμόμαστε το εξής: Στην κατάληψη του Πολυτεχνείου το '73 η μόνη οργανωμένη δύναμη, ήταν η αριστερά. Η μόνη οργανωμένη δύναμη που φώναζε "Κάτω η χούντα" και "ψωμί - παιδεία - ελευθερία" ήταν η αριστερά. Οι υπόλοιποι δεν είχαν καν πρόβλημα με το καθεστώς, κάποιοι δε, επωφελήθηκαν κιόλας (ονόματα δε λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε).

Το Πολυτεχνείο, όπως κάθε έννοια στην διαλεκτική, είχε δύο όψεις: από την μία  ήταν η επιθυμία για ελευθερία και ίση κοινωνία, οι προκυρήξεις, τα συνθήματα, το ραδιόφωνο, η εξέγερση. Από την άλλη ήταν τα οικονομικά σκάνδαλα, η καταπίεση, η ποινικοποίηση της αντίθετης άποψης, οι βασανισμοί, η αστυνομική τρομοκρατία.

Και εδώ και 40 χρόνια, η αριστερά, οι "από κάτω", είναι αυτοί που γιορτάζουν τις 3 μέρες της κατάληψης του '73. Το κράτος και η αστυνομία είναι αυτοί που γιορτάζουν τα 7 χρόνια που προηγήθηκαν. Αλλά, απ' ότι φαίνεται, και τα χρόνια που ακολούθησαν.

(Βίντεο εδώ: http://www.youtube.com/watch?v=0IZzkbSqvXo&feature=share )